E-books nemen een vlucht, net als luisterboeken. Een goed moment om stil te staan bij de toekomst van het boek. 

 

De stand van zaken in 2015

Volgens Emerce.nl zijn bibliotheken en abonnementen de motor achter de groei van e-bookafzet. Bedrijven als Storytel bieden abonnementen op luisterboeken, met als Amerikaanse tegenhanger de gigant Audible. Met het digitaliseren van boeken worden deze voor veel mensen toegankelijker. Tegelijkertijd betekent dit dat we anders met verhalen omgaan.

 

 
Liefhebbers van het traditionele boek zijn er nu al in alle vormen en maten. De traditionele liefhebber, die weigert digitaal te lezen en het papieren boek als onvervangbaar ziet. De wisselvallige liefhebber, die digitaal lezen omarmt maar liefst toch ook ‘echte’ boeken blijft lezen. Natuurlijk is er ook de allesliefhebber, die blij is met verhalen in wat voor vorm dan ook.

 

Focus op verhalen

Of je nu van boeken houdt of niet, je houdt hoe dan ook van verhalen. Ga maar na wat je interesseert in gesprekken met anderen. Zijn dat kale feiten? Opsommingen? Wat mensen echt beweegt zijn verhalen. Verhalen zijn persoonlijk en wekken emotie op. Een goed verhaal kan je anders doen denken. Een fantastisch verhaal maakt je tot een beter mens. Verhalen bewegen je om dingen te ondernemen, om je lijf en je hersenen in beweging te zetten.

Ik denk daarom ook dat de behoefte aan verhalen nooit verdwijnt. Sterker nog; hoe meer er zowel online als offline wordt geautomatiseerd, hoe groter de behoefte wordt. De vorm is echter onderhevig aan verandering. We kunnen steeds sneller ontwikkelen. Waar we vroeger van mondelinge overdracht naar perkament naar papier gingen, gaan we nu in sneltreinvaart van e-book naar luisterboek naar de volgende stap.

Hier moet echter wel een kleine kanttekening bij. De logge instanties die wij ooit bedachten, zoals bibliotheken en boekhandels, moeten mee in de ontwikkeling. Uitgeverijen moeten investeren in vooruitgang. Er liggen ontelbare kansen voor auteurs, uitgeverijen, bibliotheken en boekhandels. Je moet ze echter wel grijpen. Risicovol als dat kan zijn doet niet iedereen dat – of niet gelijk, en pas ‘als de rest het ook doet’.

 

 

Het boek van de toekomst

Het boek van de toekomst is nu ook nog letterlijk toekomstmuziek. Natuurlijk kun je diverse trends spotten, onder meer in de opkomst van het luisterboek en legale e-books. Er duiken initiatieven op, zoals het Stimuleringsfonds dat enkele maanden terug kwam met een oproep voor een ‘literaire game’. Zij hebben tevens een fonds voor literaire games. Onlangs startte ook het ‘renew the book’-project dat op zoek is naar innovatieve ideëen voor ‘het vernieuwen van het boek’. Op 5 november 2015 starten zij met de eerste projecten die uit de oproep voortkomen.

Het zijn signalen die duiden op een interessante nieuwe beweging in de boekenwereld. Hiermee kun je alle kanten op. Nieuwe verdienmodellen voor auteurs, nieuwe manieren van verhaalbeleving, interactieve boeken, games…

Ik ben zelf heel benieuwd naar de uitkomst van deze ontwikkelingen. Sterker nog; het liefst nog maak ik er deel van uit. Zo heb ik voor renewthebook een idee ingestuurd dat ik met of zonder fonds ga ontwikkelen. Innovatie blijft nodig om verhalen voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk te maken.

Waar zijn we tenslotte zonder verhaal?